Bratek trójbarwny - na trądzik i nie tylko

Bratek trójbarwny, zwany także fiołkiem trójbarwnym, bratkiem polnym, może i jest małym kwiatkiem, ale jakże cennym! Bogactwo jego składu pomaga zachować zdrową skórę i poprawia jej wygląd. Fascynował i urzekał pokolenia swoim urokiem, co doprowadziło do narodzin licznych historii, opowieści i legend.

Bratek trójbarwny: Rodzina Violaceae

Inne popularne nazwy : bratek polny, aksamit, siekiera, skrzypce, broda cesarska, haczyk plamisty, kwiat książęcy, kwiat Trójcy Świętej, kozia stopa, dzikie kadzidło.

Opis: roślina jednoroczna lub dwuletnia o łodygach o wysokości 10-40 cm, prostych lub rozgałęzionych, nagich, ciemnozielonych. Liście są szeroko owalne, z zębami na krawędziach i długim ogonkiem. Kwiaty są fioletowo-niebieskie z jasnożółtymi lub białymi plamami, z długą szypułką, przyjemnie pachnące.

Kwitnienie przypada na miesiące maj-październik.

Występowanie: bratek rośnie samoistnie na kamienistych i ubogich glebach, wybrzeżach, skałach, poboczach dróg, brzegach lasów, wilgotnych łąkach, łąkach lub na gruntach uprawnych, zwłaszcza na plantacjach winorośli na obszarach górskich.

Historia bratka:  legenda głosi, że bratek narodził się z miłości boga Jowisza do kapłanki Io. W średniowieczu był wysoko ceniony przez damy dworu, jako specyfik wpływający na piękno skóry. 

Skład:

• saponiny, saponozydy, triterpeny, śluzy, gumy
• alkaloidy, garbniki, fenole   
• pochodne flawonowe (rutozydy, rutyna), kumaryna, tokoferol
• kwasy organiczne (kumarowy, salicylowy) i pochodne salicylowe
• karotenoidy (karoten, wiolaksantyna) i antocyjany (antocyjanozydy, delfinina, delfinidyna)
• węglowodany (glukoza, ramnoza), 
• nienasycone kwasy tłuszczowe
• olejki eteryczne
• witaminy (A, C)
• sole mineralne

Właściwości lecznicze bratka:

• moczopędne, przeczyszczające (ze względu na saponozydy i rutozydy)
• środki wykrztuśne, emolienty
• przeciwalergiczne, przeciwzapalne
• żółciopędne
• konkretne działania: krztusiec, astma oskrzelowa, zapalenie gardła, gorączka, nieżyt nosa, zapalenie zatok przynosowych, przyczynia się do upłynnienia i eliminacji wydzieliny oskrzelowej oraz infekcji dróg oddechowych
• oczyszczacz krwi (oczyszcza krew) i usuwa toksyny na poziomie nerek
• zwalcza zapalenie pęcherzyka żółciowego, dyskinezy dróg żółciowych, zaparcia, zatrucia trawienne, nasila drenaż żółci
• wykazuje pozytywne działanie przy infekcjach nerek
• zwalcza puchlinę, reumatyzm stawów, skrofulozę  
• pomocny w zapaleniu spojówek
• niezastąpiony w chorobach skóry: dermatoza, pokrzywka, czyrak, egzema, trądzik młodzieńczy, opryszczka, liszajec, łuszczyca, pryszcze, guzki, strupy, gruźlica skóry.     

Zastosowanie wewnętrzne bratka:

• Napar z bratka: 1 łyżeczki suszonego ziela zalej 200 ml wrzącej wody, pozostaw na 10 minut. Odcedź, dodaj cukier jeśli potrzebujesz. Pij 2-3 herbatki dziennie przed głównymi posiłkami. Napar ma działanie oczyszczające, moczopędne, wykrztuśne i przeciwkaszlowe.   
• Skoncentrowany napar z bratka: 4 łyżki suszu zalej 200 ml wrzącej wody. Po 15 minutach zaparzenia odcedź. Pij łyżkę naparu w odstępach 3-4 godzinnych. Stosuj przy kaszlu, chorobach wątroby i dróg żółciowych.
• Napar z mieszanki: w równych częściach z bratka trójbarwnego, nagietka, głogu i owoców rokitnika. 2 łyżeczki mieszanki zaparzyć w 200 ml wrzącej wody i pić 1-2 herbaty dziennie w celu zwiększenia efektu oczyszczenia w przewlekłych stanach alergicznych, łuszczycy, trądziku, czyraczności i egzemie.     
• Syrop: 60 g świeżych kwiatów bratka trójbarwnego gotuj w 1 litrze wody przez 6 godzin na małym ogniu, aż zredukuje się do 1/3 ilości. Odcedź i dodaj 300 g cukru. Stosuj 1-2 łyżeczki syropu dziennie, ewentualnie dodaj do aromatycznej herbaty, np. miętowej. Syrop ma łagodne działanie przeczyszczające.     
• Bratek macerowany: 10 g suchego ziela zalej 500 ml zimnej wody i pozostaw na 12 godzin. Następnie dodaj 150 ml gorącego mleka i gotuj 5 minut. Odcedź, dodaj miód. Pij rano przed jedzeniem, w ramach kuracji wiosennej trwającej 7-10 dni.  Bratkowe mleko ma działanie oczyszczające.     
• Świeży sok ze świeżej rośliny, rozgnieciony i wyciśnięty pity 50-100 g dziennie, działa przy chorobach pęcherza moczowego i dróg moczowych oraz przy chorobach skóry (trądzik, czyrak).  

Zastosowanie zewnętrzne bratka:

• Odwar z bratka: 10-30 g suszonej rośliny gotuj 20 minut w 1 litrze wody. Odcedź i stosuj miejscowo w postaci kąpieli i okładów przy chorobach skóry (trądzik, wysypki, egzemy u dzieci, guzki, skóra tłusta). Kąpiele powinny trwać 10-15 minut, a okłady nakładaj 3-4 razy dziennie po godzinie.   

 

---

Bratek, ziele EKO, 50 g, Dary Natury 

Składniki: bratek polny ziele (Viola tricolor – herba)*100%.  

Sposób użycia: jedną łyżeczkę (2g) herbatki zalać szklanką wrzątku i pozostawić pod przykryciem do zaparzenia na około 10-15 minut. Deklarowany korzystny efekt działania po spożyciu 2 naparów dziennie.

Masa netto: 50 g

Warunki przechowywania: Przechowywać w suchym miejscu.

Kod EAN: 5903246862799

*produkt rolnictwa ekologicznego

---

Zaproś bratka do kuchni

Te wspaniałe kwiaty najlepiej zbierać tuż po przekwitnięciu, kiedy ich aromat jest najintensywniejszy. Można je następnie dodawać do sałatek i innych potraw, aby je wzbogacić. Specjalne właściwości tego zioła uwydatniają się również, gdy jest ono kandyzowane lub przerabiane na galaretkę. Jeszcze młode liście i pędy można ugotować wczesną wiosną i ozdobić pysznymi daniami warzywnymi. Kwiaty dzikiego bratka zamrożone w kostkach lodu wzbogacą orzeźwiające napoje.

Niewiele osób wie, że w przeszłości drobne korzenie dzikich bratków prażono i używano jako substytutu kawy!

Ocet z dzikiego bratka

Odstaw ocet jabłkowy z garścią świeżych dzikich bratków w zamkniętym słoiku na 1 tydzień.

Sałatka z bratka

1 główka sałaty umyta i pokrojona

1 marchewka

1 mały burak

nasiona konopi

4 łyżki oleju konopnego

4 łyżki octu bratkowego

4 łyżki soku jabłkowego

sól do smaku

Sałatkę przełóż do salaterki, posyp drobno startą marchewką i burakami.

Na sos wymieszaj nasiona konopi, olej konopny, ocet fiołkowy, sok jabłkowy i sól.

Polej sałatkę i udekoruj dzikim bratkiem oraz innymi świeżymi ziołami i kwiatami, np. podagrycznikiem, trawą cytrynową, mniszkiem czy bluszczykiem kurdybankiem.